Środkowa Dalmacja należy do najpiękniejszych regionów w całej Chorwacji. Białe, skaliste góry spotykają się tutaj z morzem, tworząc piękne krajobrazy. Aby ułatwić Wam odnalezienie największych perełek tego regionu, i odpowiedzieć na pytanie, co zobaczyć w Dalmacji Środkowej, przedstawiam Wam listę 20 miejsc, które musisz zobaczyć. Niektóre miejsca znajdują się odrobinę poza granicami tego regionu, ale są na tyle wyjątkowe, że postanowiłam o nich wspomnieć 🙂
Oczywiście lista nie jest na pewno kompletna i można tych miejsc znaleźć pewnie z trzy razy tyle. Dlatego zapraszam do wpisywania swoich propozycji w komentarzach 🙂
1. Omiš
Jeśli miałabym wskazać jedno miejsce w odpowiedzi na pytanie, co zobaczyć w Dalmacji Środkowej, byłby to Omiš. Jestem totalnie zakochana w tym miejscu i jego okolicach! To przepiękne miasteczko położone nad samym Morzem Śródziemnym i ujściem rzeki Cetiny. Miasto otoczone jest niemal pionowymi skalnymi ścianami, które są niesamowitym tłem dla historycznego centrum miasta.
Miasta niegdyś broniły dwie Twierdze, które obecnie można zwiedzać. W mieście do dyspozycji turystów jest wiele miejsc noclegowych oraz lokali gastronomicznych. W samym centrum znajduje się duża, piaszczysta plaża oraz 2 km na wschód nowa plaża kamienista z niezwykle przejrzystą wodą i tysiącami rybek.
2. Szczyt Kula
Kula (863 m) to najwyższy szczyt pasma Omiškiej Dinary. Oferuje przepiękne widoki na okoliczne góry, wyspy oraz Przełom Cetiny. Szlak nie jest bardzo trudny, ale wymaga kilku godzin marszu w dwie strony, więc trzeba zabrać ze sobą zapas wody. Na trasę można ruszyć z Omiša albo z Lokvy Rogoznicy.
Moim zdaniem jest to najpiękniejszy szlak trekkingowy w okolicach Omiša.
3. Wodospad Gubavica
Rzeka Cetina może zaoferować nam wiele atrakcji i jedną z nich jest właśnie Wodospad Gubavica. Wodospad składa się z 2 kaskad: Małej i Wielkiej Gubavicy, które łącznie mają wysokość około 50 metrów.
Aby zobaczyć wodospady wystarczy dojechać do miejscowości Zadvarje, gdzie znajduje się niewielki parking i punkt widokowy. Osoby, które chciałyby zobaczyć kaskady bliżej i lubią adrenalinę, mogą zainteresować się wycieczkami canyoingowymi w okolicy.
4. Góry Mosor
Pasmo Mosoru góruje nad Splitem i ciągnie się aż do Omiša. Najwyższy szczyt pasma, czyli Veliki Kabal ma 1339 metrów. Wejście w najwyższe partie wymaga sporego wysiłku, bo do pokonania jest około 1000 metrów podejścia. Baza szlaków jest tutaj dobrze rozwinięta, choć trzeba pamiętać, że chorwackie szlaki często są trudniejsze niż polskie ze względu na mocno skalisty teren. Także warto zabrać dobre buty.
Widoki rozciągające się ze szczytów są niesamowite!
5. Split
Kiedy znudzą Ci się już atrakcje naturalne, wybierz się do Splitu, czyli tak zwanego “rzymskiego miasta Chorwacji”. Jest to drugie największe miasto Chorwacji i jednocześnie jedno z najstarszych. Zostało założone w III w. przez rzymskiego cesarza – Dioklecjana, który wybrał sobie to miejsce na swój pałac.
Oprócz atrakcji historycznych znajdziesz tutaj też ciekawe Muzeum Morskie, ładne stare miasto oraz urokliwą promenadę morską.
6. Twierdza Kliš
Twierdza Kliš wznosi się na przełęczy pomiędzy pasmem Mosoru i gór Kozjak. Wybudowana, aby strzec drogi prowadzącej w głąb kraju – jedynej, która nie wymagała trudnych przepraw przez góry. Kliš po chorwacku oznacza “klucz”, więc sama nazwa wiele mówi o znaczeniu twierdzy.
Fortyfikacje były wielokrotnie burzone, ale mimo to zachowały sporo elementów jeszcze ze starożytności. Zdecydowanie powinni zajrzeć tutaj fani Gry o Tron, ponieważ twierdza pojawiła się w 4. sezonie serialu.
Wejście do Twierdzy kosztuje 10 euro (3 euro dzieci).
7. Źródła Cetiny
Źródła Cetiny co prawda znajdują się już poza Dalmacją Środkową, ale postanowiłam o nich wspomnieć ze względu na poprzednie miejsca związane z tą rzeką. Spokojnie można zrobić sobie całodniową wycieczkę śladami Cetiny, od źródeł, aż do ujścia 😉
Cetina źródeł ma kilka, jednak zdecydowanie najpiękniejsze jest to znajdujące się w miejscowości o tej samej nazwie. Bywa ono często nazywane Okiem Ziemi i nie powinno to dziwić, bo jego głębokość jest oszałamiająca – 115 metrów! W połączeniu z niezwykle przejrzystą wodą tworzy to niesamowity widok.
Pamiętajcie, że źródło jest pomnikiem przyrody i obowiązuje tutaj całkowity zakaz kąpieli. Nie bierzcie przykładu z turystów, który łamią ten przepis i zanieczyszczają wodę, bo ze źródła pobierana jest woda pitna dla okolicznych terenów.
Nad niecką źródła znajduje się także malownicza Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego.
8. Makarska
Makarska to jedno z najpopularniejszych miejsc wakacyjnych Polaków. Przepięknie położone pod wysokim masywem Biokova, ale niestety uroku odbierają mu tłumy. Dlatego polecam zajrzeć tutaj poza sezonem, kiedy będziecie mogli pocieszyć się, choć trochę, spokojem.
Makarska oprócz plaży ma do zaoferowania także bogatą historię. Warto zajrzeć na Plac Andrija Kačić Miošić, odwiedzić późnobarokowy kościoł i potem przejść się po ulicach miasta.
9. Primošten
Bardzo urokliwa miejscowość położona nad pięknymi plażami. Oferuje niedużą, ale ładną starówkę, położoną na wyspie. Z lądem łączy ją tylko most, który w okresach zagrożenia był wielokrotnie burzony, aby uniemożliwić wrogowi wjechanie do miasta. Stąd zresztą wzięła się nazwa miasta, która oznacza po prostu: “przy moście”.
10. Jeziora krasowe Imotski
Jedna z najciekawszych propozycji w tym zestawieniu. W okolicy miejscowości Imotski znajduje się kilkadziesiąt lejów krasów, ale dwa z nich są szczególnie warte uwagi, bo na ich dnie znajdują się przepiękne jeziora. Co więcej, Czerwone Jezioro jest największym lejem krasowym w Europie. Jego głębokość to prawie 250 m i prawdopodobnie łączy kilka podziemnych rzek. Kiedyś był jaskinią, ale po zawaleniu się stropu, stał się ogromną dziurą.
Zdecydowanie polecam się tutaj wybrać!
11. Starożytne miasto Salona
Salona to starożytne miasto rzymskie, które w czasach świetności było największym ośrodkiem miejskim w Dalmacji. Zamieszkiwało ją 50-60 tys. ludzi. Niestety, do naszych czasów zachowały się tylko ruiny.
Można podziwiać niegdyś trzy piętrowy amfiteatr, cmentarz, mury miejskie, bazyliki, czy most. Co ciekawe, część ruin, które do tej pory nie zostały odkryte, znajduje się pod drogą łączącą Split i Trogir.
12. Trogir
Trogir to przepiękne średniowieczne miasto. Starówka ma niepowtarzalny klimat i aż kusi żeby choć na chwilę zgubić się w uliczkach. Główną atrakcją jest XII wieczna katedra. Oprócz samego zwiedzania świątyni, można też wejść na wieżę katedry, z której pięknie widać całe miasto. Potem można odpocząć na malowniczym deptaku, tuż przy zamku albo zjeść posiłek w jednej z ukrytych restauracji na podwórkach.
13. Szczyt Sv. Jure (1762 m) – najwyższy szczyt Środkowej Dalmacji
Sv. Jure (1762 m) to najwyższy szczyt Biokova, jest też drugim najwyższym szczytem Chorwacji, zaraz po Dinarze. To szczyt bardzo charakterystyczny, bo na samym wierzchołku zbudowano wysoką wieżę przekaźnikową. Dzięki temu na samą górę prowadzi droga asfaltowa udostępniona do użytku publicznego.
Uprzedzam jednak, że droga jest wąska, kręta i nie ma najlepszej nawierzchni – typowa droga górska, której raczej nie polecam początkującym kierowcom. Tym bardziej w sezonie, kiedy jest tam dość tłoczno 😉
14. Prološko blato
Rezerwat przyrody chroniący tutejsze rozlewisko. Zależnie od pory roku i ilości opadów może to być wielka zalana równina albo tylko niewielkie Jezioro Prološko, znajdujące się w północno-zachodniej części niecki.
Na równinie znajdują się także ruiny klasztoru franciszkanów, które przy wyższym stanie wody są odcinane od lądu.
15. Hvar
Największe miasto wyspy Hvar. W czasach średniowiecza miasto było wielokrotnie napadane przez piratów. Stąd też wzięły się mury miejskie i położona nad miastem Twierdza Španjola.
Obecnie miasto tętni życiem, warto wejść pomiędzy zabudowania, aby na własne oczy zobaczyć Plac Św. Stefana i piękną Katedrę również pod tym samym wezwaniem.
16. Stari Grad
Miasto Stari Grad oraz tereny do niego przyległe zostały w 2008 roku wpisane na Światowa Listę Dziedzictwa UNESCO. Są to jedne z najdłużej uprawianych rolniczo terenów na świecie, a poszczególne pola oddzielone są od siebie starożytnymi kamiennymi murami.
Same miasto również warte jest odwiedzenia. Mamy tutaj stare, kamienne budynki i wąskie uliczki, które co jakiś czas zamieniają się w malutkie place. Do tego wyślizgany bruk i wiekowe kościoły – myślę, że Stari Grad można porównać do Omiša.
17. Błękitna Jaskinia
Jedna z najbardziej popularnych atrakcji Środkowej Dalmacji – w sezonie jaskinię odwiedza ponad 1000 osób dziennie. Co przy jej niedużej wielkości (zaledwie 31 m długości) jest naprawdę dużą liczbą.
Błękitna Grota przyciąga turystów swoim niezwykłym niebieskim kolorem. Tutejszy piasek niezwykle odbija wpadające do środka promienie słoneczne, które następnie załamują się w wodzie.
Do jaskini można dostać się tylko łódką z miejscowości Komiža lub pontonami z pobliskich wysp.
18. Zatoka Stiniva
Przepiękna zatoka na wyspie Vis. Wysokie klify tworzą u ujścia zatoki skalną bramę, która odgradza plażę od pełnego morza. Do zatoki najłatwiej dostać się łódką albo pontonem. Jednak bez obaw – można tu dotrzeć również na pieszo.
Oprócz ręcznika i stroju kąpielowego warto zabrać ze sobą dobre buty, bo szlak zejściowy jest dość stromy. Samochód można zostawić na parkingu przy drodze.
19. Plaża Zlatni Rat
Niezwykła plaża utworzona przez dwa prądy morskie i nanoszony przez nie piasek. Plaża stale zmienia swój kształt i rozmiary, co przyciąga tutaj tłumy turystów. Jest to zdecydowanie najbardziej znana plaża na wyspie Brač, ale nie oznacza to, że nie warto jej zobaczyć. Choć, jak zwykle, więcej uroku będzie miała poza głównym sezonem turystycznym 😉
20. Schron dla statków
I na koniec ciekawostka – schron dla statków na wyspie Brač. Mało kto o nim słyszał, bo dostać można się tutaj tylko łódką. Bunkier znajduje się z zatoce Smrka i ma około 80 metrów długości. W zatoce znajduje się kotwicowisko, więc można rzucić kotwicę i wpłynąć do środka pontonem. Niektórzy cumują również w środku schronu.
Teraz już wiesz, co zobaczyć w Dalmacji Środkowej
Jestem pewna, że z tą listą zwiedzanie tej części Chorwacji będzie dla Ciebie dużo łatwiejsze 🙂
Jak już wcześniej zaznaczałam, na pewno nie jest to lista kompletna i bez problemów można wymyślić kolejne kilkadziesiąt pozycji. Po prostu – Dalmacja jest przepiękna i niezwykle zróżnicowana 🙂
Jeśli szukasz innych miejsc wartych zobaczenia w Chorwacji, sprawdź, które jeszcze miejsca odwiedziłam. A jeśli wiesz o kimś, kto wybiera się nad Adriatyk i nie wie, co zobaczyć w Dalmacji Środkowej, podeślij mu ten tekst 🙂
Wspaniale opisane najciekawsze miejscówki. Osobiście byłam w Trogirze. Naprawde przepiękne miejsce! W każdym zakamarku, w każdej bocznej uliczce jest naprawdę niepowtarzalny klimat.
Dziękuję 🙂
Trogir mnie urzekł i bardzo chętnie do niego wrócę 🙂